2194 Ημέρες Κόλασης – Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος

Εισαγωγικό σημείωμα

Η Ελληνική γλώσσα δεν κάνει διάκριση ανάμεσα στις λέξεις Ιστορία (History) και ιστορία (story) όπως κάνει η αγγλική. Με τη διάκριση της αγγλικής μπορούμε καλύτερα να κατανοήσουμε τις επιμέρους ιστορίες (stories) από τις οποίες συντίθεται στο τέλος κάθε μικρή ή μεγάλη Ιστορία (History).

Κάπως έτσι σκεπτόμενος, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, μέσα από την αφήγηση της καθημερινής προσωπικής ιστορίας του στο διάστημα του πολέμου (έχοντας βεβαίως κεντρικό ρόλο ο ίδιος ως πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας), έγραψε τη «δική» του Ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Με το δικό του προσωπικό στυλ και λογοτεχνικό ύφος που στο τέλος βραβεύτηκε και με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Με τον τρόπο αυτό έκανε πραγματικότητα το απόφθεγμα που του αποδίδεται από πριν αρχίσει τη συγγραφή: «Η Ιστορία θα είναι ευγενική μαζί μου γιατί σκοπεύω να την γράψω ο ίδιος.»

Με αυτές τις σκέψεις ως εισαγωγή ενέσκηψα στις σελίδες Ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που έγραψε ο παλιός φίλος και καλός συνάδελφος Κώστας Γιαννόπουλος. Μια σειρά επί μέρους ιστοριών από τις μεγάλες στιγμές ενός πολέμου, ο οποίος άλλαξε την πορεία του κόσμου. Μια σειρά επί μέρους ιστοριών που στο τέλος συνθέτουν το πανόραμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μια Ιστορία με τον τρόπο την προσέγγισε ο Κώστας Γιαννόπουλος, ένας ταλαντούχος της δημοσιογραφικής και συγγραφικής πέννας.

Τον Κώστα Γιαννόπουλο τον γνώρισα το 1991. Ήμασταν ομιλητές και οι δύο σε μια ημερίδα των Εκδοτών Βιβλίου στο Ζάππειο υπό την αιγίδα του Υπουρ-γείου Πολιτισμού. Έκτοτε οι διαδρομές μας συναντήθηκαν πολλές φορές. Δουλέψαμε μαζί κάποια εποχή. Ο Κώστας είχε πέννα και σκέψη οξυδερκέστατες. Διατρέξαμε παρέα κάποια μεγάλα γεγονότα. Δεν θα ξεχάσω την τηλεφωνική συζήτησή μας καθώς βλέπαμε τηλεοπτικά από τα γραφεία μας το χτύπημα στο World Trade Center στη Νέα Υόρκη. Σχολιάζαμε πώς έγινε και έπεσε αεροπλάνο στον ένα πύργο όταν ακούσαμε και είδαμε το χτύπημα στον δεύτερο πύργο. Μείναμε με ανοιχτό το στόμα. Είχαμε καταλάβει πως επρόκειτο για πολεμική ενέργεια. Η τρομοκρατία επιτέθηκε στις ΗΠΑ. Οι στιγμές ήταν ιστορικές.

Έκτοτε μιλήσαμε πολλές φορές για τις μεγάλες ιστορικές στιγμές της εποχής μας. Του άρεσε του Κώστα η ιστορία σε όλες τις εκδοχές της. Και οι συζητήσεις μας πάνω στις ιστορικές στιγμές που ζήσαμε ήταν πολλές: από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ μέχρι την πλατεία Τιεν Αν Μεν, από την πορεία της Ελλάδας μέχρι την χρεωκοπία και την αναβάθμιση των σχέσεών μας με το Ισραήλ, από τη σύγκρουση της Ελλάδας με την Τουρκία στον Έβρο, στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο μέχρι τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Ξαφνικά, πριν από μήνες, μιλώντας στο τηλέφωνο μου αποκάλυψε πως στη διάρκεια της πανδημίας έκανε το πάθος του για τις ιστορίες (stories) και την Ιστορία (History)… βιβλίο. Έγραψε, με τον δικό του δημοσιογραφικό τρόπο, μερικές από τις μεγαλύτερες στιγμές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου σε βιβλίο και βρήκε εκδότη να το εκδώσει. Μου ζήτησε, στο όνομα της παλιάς μας φιλίας και των ιστορικών διαδρομών που μοιραστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια, να το προλογίσω. Το υποσχέθηκα. Αλλά, όπως συμβαίνει με όλα τα πράγμα και τους ανθρώπους με τους οποίους εμπλέκεται κανείς προσωπικά, έμενα για καιρό αναβάλλοντάς το, μέχρι που έφτασε το πλήρωμα του χρόνου και η τρίτη κατά σειρά υπενθύμιση του Κώστα. Ήμουν στο αεροδρόμιο για ένα ταξίδι στο Ευρωκοινοβούλιο όταν ήρθε το τρίτο και τελευταίο μήνυμα του Κώστα: «Μα, τόσο δύσκολο είναι να γράψεις κάτι εσύ που έχεις την ευχέρεια;»

Κάπου εκεί θυμήθηκα τον αξέχαστο καθηγητή μου Γκράχαμ Μέρντοκ στο Πανεπιστήμιο του Λέστερ που μου έλεγε: «Μερικές φορές παίρνω όσες αναβολές μου δίνουν κι άλλες τόσες μόνος μου για να γράψω ένα δοκίμιο. Στο τέλος, λίγο πριν να κλείσει η έκδοση, κάθομαι και το γράφω με τη μία. Τι πράγμα κι αυτό με μένα!» Το ίδιο μου συνέβη αυτή τη φορά- όπως και άλλες. Ολοκλήρωσα στην οθόνη του υπολογιστή μου με τη μία όλες τις σκέψεις που είχα κάνει για τον πρόλογο, ενώ το αεροπλάνο πετούσε για Βρυξέλλες. Όσα κλωθογύριζα στο μυαλό μου τόσον καιρό -δοκιμιακά, ιστορικά, προσωπικά- ξετυλίχτηκαν με μιας κι έγραψα απνευστί το κείμενο που είχα μέσα μου.

«Τι ιστορία κι αυτή!» αναλογίστηκα χαμογελώντας. Έκλεισα τον υπολογιστή ευχόμενος νοερά, εκεί, πάνω από τα σύννεφα «καλή επιτυχία» στον παλιόφιλο, γνώστη και λάτρη της Ιστορίας και εξαιρετικό τεχνίτη του λόγου, Κώστα Γιαννόπουλο.

ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΜΠΑΣΑΝΤΗΣ